NİZAMİ GƏNCƏVİ.

        NİZAMİ GƏNCƏVİNİN SİZLƏRƏ

“XOŞBƏXTLİYİN SİRRLƏRİ” MESAJI .

   Sevgili soydaşlarım, sizləri çox sevirəm. Bu gün məni yad etdiyiniz üçün çox sevincliyəm. Sizlərə (məhz sənə) təşəkkür edirəm.

   Cismən yanınızda olmasam da qismən yanınızdayam, ruhən sizinləyəm.

Hər kim xəmsədən bir beyt oxuyar yada dinləyərsə mənimlə danışmış kimi olar.

   Əfsus ki, sovet dönəmində mənim fikirlərimi və sözlərimi ateist təfəkkürün hakim olduğu şəraitdə çatdırıblar.

Buna görə də mənim əsl sizlərə demək istədiyimi bu günə qədər kölgədə saxlayıblar, amma bu günə qədər. Diqqət edirsinizsə şəhərlərin bir çox yerlərində sözlərim yazılıb.

   Məsələn:

                                    Çalış öz xalqının işinə yara,

                                    Geysin əməlinlə dünya zərxara.

                                    Poladdan dağ olsa yenə də insan,

                                    Vurub parça – parça dağıdar inan.

Əlbətdə bunlar doğru və gözəl sözlərdi, ancaq eyni əsərimdə mənim əsl məqsədimi hədəfimi, sizələrə çatdırmaq istədiyim fikirləri ifadə edən sözlər nədənsə kölgədə qalır.

Məsələn:

                                    Sən ey Nizamini bəsləyən Allah,

                                    Qovma ki, qapına gətirmiş pənah,

                                    Nizəminin adına şərəf gətirən Xuda,

                                    Sənin qulun olmağım ağalıqdır dünyada.

                                    Sənin tərifindir Təbərəkallah,

                                    Alqış cəlalına feyzinə Allah.

                                    Kim səndən danışmasa, qoy lal olsun dünyada,

                                    Kim səni düşünməsə, bir yolluq getsin bada.

Bu misralardan məlum olduğu kimi mənim həyatım boyu bir məqsədim olub. İnsanlığın xoşbəxtliyə qovuşması. Bunun olmazsa – olmaz şərti isə Allahla dostluqdur. Məhz ona görə Allahla insanlar arasında körpü olmağa çalışmışam.

  Allah ilə dost olmaq çox – çox asan bir işdir. Sadəcə bir diləklə başlıyır “Allahım, sağ ikən sənə dost olmaq və yaxud, məndə olan ruhunu sənə qovuşdurmağı diləyirəm”. Bildiyiniz kimi Allah insanı üç ayrı vücuddan yaratdı, Cism (Hicr 26), Nəfs – mənfi xüsusiyyətləri özündə cəmləyən (Şəms 7), Ruh – müsbət xüsusiyyətləri özündə cəmləyən (Səcdə 9). Və əmanət olaraq verdiyi ruhu ömür limitimiz müddətində Ona (Allaha) qovuşdurmağımızı istəyir. Bunun üçün isə ilk öncə bunu qəlbən diləmək lazımdır necə ki, mən diləmişəm və Sirlər Xəzinəsində bəyan etmişəm.

                                    Könlümdə haqdan savay məgər bir dilək varmı,

                                    Ona qovuşan kəslər başqa bir şey umarmı.

Diləkdən sonra Allah insanın ruhunu özünə qovuşdurur. Necə ki, mən bunu yaşamışam.

                                    Hansı yerdən gəlibsə həmən yerə çapdı ruh,

                                    Xəyal tapa bilməyən bir gözəllik tapdı ruh.

Bu misralarla “Xəmsə”də ifadə etmişəm. Ruhun Allaha qovuşmasının ölümlə heç bir əlaqəsi yoxdur. Amma insanın həyatda sıxıntısız, rahat və xoşbəxt yaşaması üçün ruhunu Allaha qovuşdurmağı diləməsi vacibdir.

Çünki ruh Allaha yola düşməsə, insana sıxıntı verən nəfs, təmizlənə bilmir. Nəfs daim insana özünə və ətrafındakılara sıxıntı verəcək mənfi davranışlara sövq edər. Ruh isə tam əksinə çalışar və insanın daxili aləmindan ruh və nəfs arasında mübarizə gedir. İnsan nə zaman nəfsə tabe olarsa şeytanın əmrinə keçər və Allahın et dediklərini etməz, etmə dediklərini edər.

Buna görə ruh nəfsə vicdan əzabı dediyimiz əzabı verər. Bunun tək çarəsi və xoşbəxtliyin sirri həmin nəfsin təmizlənməsi və ruhun xislətlərinə bürünməsidir. Bunun üçün də afətlərlə dolu olan nəfsin mənəvi möhrü yalnız ruh Allaha sağikən yönələrsə açılar.

                                   Sən onun can evini mərifətlə abad et,

                                   Qurtar onu zəncirdən dərtdən, qəmdən azad et.

                                   Ver qəlbini Allaha – xoşbəxt olmaq istəsən,

                                   Eşqin özü şahlıqdır, elə bil taxt üstəsən.

Nəfsin afətlərdən təmizlənməsi Allahın insanlara göndərdiyi üç nur vasitəsi ilə (Rəhmət, Salavat, Fəzilət) baş verir. Bu nurları nəfsi qəlbinə toplayan insanın iradəsi ilə Allah Allah Allah Allah deyərək (səsli və ya səssiz) zikr etməsidir.

Nurlar nəfsə dolduqca nəfs ruhun xislətlərinə bürünür. Allah, endirdiyi (nurların) əhsən olanlarını (rəhmət, fəzl və salavatı), iki iki (salavat-rəhmət və salavat-fəzl), Kitaba təşbehli (bənzər) olaraq endirdi. Rəblərindən huşu duyanların dəriləri ondan ürpərər. Sonra onların dəriləri və ürəkləri Allahın zikriylə yumşalar, sükunət tapar (sakitləşər).

Məhz bu, Allahın hidayətidir, dilədiyini onunla hidayətə çatdırar. Və Allah, kimi zəlalətdə buraxsa artıq onun üçün bir hidayətçi yoxdur. (Zümər – 23).

                                  O gecəni bir daha görə bilmək üçün ah...

                                  Əl qaldırıb göylərə deyirəm: Allah, Allah.

                                  Sən ey xatirəsi könlümə həmdəm,

                                  Adın düşməmişdir bir an dilimdən.

                                  Aç mənim üzümə nur xəzinəni,

                                  Zülmətlər içindən xilas et məni.

NİZAMİ GƏNCƏVİ.

NİZAMİ GƏNCƏVİDƏ-ZİKR NUR..

Kim səndən danışmasa qoy lal olsun dünyada,

Kim səni düşünməsə, bir yolluq getsin bada.

Sən ey xatirəsi könlümə həmdəm,

Adın düşməmişdir bir an dilimdən.

Bütün varlıqları özün yaratdın,

Bağlı qapılara açardır adın.

Sənin tərifindir “Təbarəkallah”

Alqış cəlalına feyzinə Allah.

Aç mənim üzümə nur xəzinəni,

Zülmətlər içindən xilas et məni.

Zəncirlə bağlanıb fələklərin biləyi,

Onun şövgü ilə çarpır yerin göyün ürəyi.

O gecəni bir daha görə bilmək üçün ah...

Əl qaldırıb göylərə deyirəm: Allah, Allah.

Varsan yoxdur sənin mislin dünyada,

Özgə şey gətirməz aqillər yada.

Gövhərini bərk qoru, azmı bu çöldə quldur,

Təsbeh çevir, dua qıl, qulyabani nə çoxdur.

Günəşin qulağına kölgə nəsə pıçıldar,

Təsbih çəkən suların əlində qum canlanar.

Gönçələr kəmər çəkib qulunuq söyləyirlər,

Bütün cismimizdəki can sənindir deyillər.

Odur əzəl dərsini əbədə cən oxuyan,

Canını çıraq edib, Allah nurunu yayan.

Tanrının xəlq etdiyi ilkin əzəli nurdan,

Hamıdan çox pay alan sənsən, özünsən inan.

Haqq əhlinin gözündə haqq nuru var göz yetir,

Haqqin nuru hər kəsə nicat verən zirehdir.

Bilik qazan ey könül, yan işıqlan biliklə,

Zülməti nurla öldür düşməni bir çiçəklə.

NİZAMİ GƏNCƏVİ.

NİZAMİ GƏNCƏVİDƏ - ALLAHA QOVUŞMAĞI DİLƏMƏK.

Könlümdə haqdan savay məgər bir dilək varmı,

Ona qovuşan kəslər başqa bir şey umarmı.

Kim ki sözə söz qoşub, tapar haqqın səsini

Sözlə iki aləmin açar xəzinəsini.

Yaramaz bundan artıq qəflətdə əyləşəsən,

Canında su qalıbsa, könül qapısına səp.

Odlu göz bulağından buz suları qovanda,

Qəlbimin atəşilə qazan qaynadı canda.

Mən öz qənayətimlə könül mehmanı oldum,

Yalnız könül şahımın nemətinə vuruldum.

Mən könül ordusunun görüncə bayrağını,

Üz çevirdim aləmdən, atdım hər növrağımı.

Ey sinəmə çəkdiyim dağdan xəbərsiz nigar,

Sənindir ruhumdakı bu tazə bağ, bu bahar.

Tanrıya dualardan diləklərdən yaranmış,

Səcdəsinə az qala cümlə cahan qapanmış.

Əl çək zülümdən Uğraş vəfa yurduna,

Yanaş ulu Tanrıya alçaqlardan uzaqlaş.

Axar suya tulladım dörd uclu kilimimi,

Təkcə Tanrı lütfünə bağladım öz könlümü.

Dedim ey ulu Tanrı biz, acizik sən qadir,

Bu miskin aciz qulun səndən xəcalətlidir.

Suçlarından peşiman zavallıya rəhm elə,

Nifrinlər qazanmışam yolundan çıxmaq ilə.

Ver qəlbini Allaha – xoşbəxt olmaq istəsən,

Eşqin özü şahlıqdır, elə bil taxt üstəsən.

Günlərin bir günündə qanad açdı diləyi,

Bir çırağa yetişdi Suleymanın küləyi.

Təntənəylə cəlalla yön aldı çöl səmtinə,

Qaldırdı öz təxtini göyün minə təxtinə.

Sən Allahı ən təmiz, nurlu könlündə ara,

Qara kilimli bədən çəkər səni kənara.

Bədən dediyin nədir? Bir ovuc sulu torpaq.

Əsas könüldür ki, söz könüldən qopacaq.

Feyziylə qəbul etdi mənim yalvarışımı.

Çiynimdən dağ götürdü, sığalladı başımı.

Nəfəsi nəfəsindən ən yaxın dost istəsən,

Onu kənarda gəzmə öz qəlbində istə sən.

Bu hala ki, düşmüsən macalda az qulaq as,

Eşqin meyindən savay heçnə sənə xoş olmaz.

Səndən yaradılış, kamala yetir,

Sənə qovuşmağa, zavala yetir.

NİZAMİ GƏNCƏVİ.

NİZAMİ GƏNCƏVİDƏ - MÜRŞİD.

Ayələrimizə inanan kəslər sənə gəldiyi zaman, onlara belə də: "Salam üzərinizə olsun. Rəbbiniz, öz üzərinə "rəhməti" yazdı. Elə ki; sizdən, kim cahilliklə bir pislik edər, sonra onu etdikdən sonra tövbə edər (mürşidin qarşısında) və islah olsa (nəfs təskiyəsi etsə), o təqdirdə şübhəsiz ki O (Allah), Gafurdur (günahları savaba çevirəndir), Rəhm(rəhmət nurunu gönderen)dır."Ənam – 54

Və quru və dənizin qaranlıqlarında (nəfsin zülmətlərinin qaranlığında) onunla yolunuzu tapmanız (hidayətə çatmanız) üçün ulduzları (nəbilər, rəsullar, mürşidlər) edən Odur. Bilən bir qövm üçün, ayələri detalları ilə açıqladıq. Ənam - 97

Və səbillərin (dərgahlardan Sırati Müstakimə çatan bütün yolların yəni mürşidlərin) təyini, Allahın üzərinədir. Və ondan sapanlar vardır. Və əgər O diləsəydi, sizin hamınızı hidayətə çatdırardı. Nahl - 9

Artıq (mürşidin qarşısında) tövbə edən və (ikinci dəfə) amenu olub, saleh əməl (nəfs təskiyəsi) edənin, bu səbəblə fəlaha çatanlardan olması ümid edilər. Kasas - 67

Ərşi tutan mələklər və onun ətrafındakı adam (dövrün imamı), Rəblərini həmd ilə təsbeh edərlər və ONA iman edərlər. Və amenu olanlar üçün (Allahdan) bağışlama diləyərlər: "Rəbbimiz, Sən hər şeyi rəhmətlə (rəhmətinlə) və elmlə (elminlə) əhatə etdin. Beləcə (mürşidin qarşısında) tövbə edənləri və sənin yoluna (Sırati Mustakimə) tabe olanları məğfirət et (günahlarını savaba çevir). Onları cəhənnəm əzabından qoru!" Mömin - 7

Ey insan və cin birliyi! Səmaların və ərzin kuturlarından (diametrlərindən) nüfuz etməyə (çıxıb getməyə) əgər gücünüz çatırsa, haydı nüfuz edin (keçib, çıxın)! Bir sultan (bir mürşid) olmadan nüfuz edə bilməzsiniz (keçib çıxa bilməzsiniz). Rəhman - 33

Elə isə o gün (mürşidin əli Haqqa qovuşmaq üzrə öpüldüyü və ona tabe olunduğu gün), Haqq günüdür. Diləyən (Allaha çatmağı diləyən) adam, özünə Rəbbinə qovuşduran (yolu, Sırati Mustakimi) yol təyin edər.(Allaha qovuşan adama Allah) meab (sığınaq) olar.Neb-39

Yolu göstərməsəndə, yol tapırlar sayəndə,

Baş kədxuda özünsən, kəndə heç dönməsən.

Canların dişinə tutub yol gözləyənlər,

İmdad istər, ey dada yetişən sevgili ər,

Cansız cisimlərin bir, sən buyur, can ol bizə,

Hamımız qarış qayıq, gəl, Suleyman ol bizə.

Dünya – ölüm, qan yurdu.

Son qoy bu afətə sən.

Mərd əlini uzad, tut hamımızın əlindən.

Ayaq tozun olum ki, baş çəkim kəhkəşana,

Əl verməsən çatmaram, inan şöhrətə şana,

Sənin fikrin nurunda təki qalxım, yüksəlim,

Ayağın dəyən yerə təki baş qoya bilim.

Sözdoğanlar – nur saçan Peyğəmbərim kölgəsi,

Ərzin işıq pərdəsi, haqqın yanar nəfəsi.

Birdəfəlik tullayıb zünnar ilə xirqəni,

Zahidlər, rahiblər də gəlib tapdılar məni.

Bir iş görə bilməzsən təklikdə sən, ey naçar!

Ara, axtar yarı tap, yaranı yar sağaldar.

Mən öz qənaətimlə könül mehmanı oldum,

Yalnız könül şahımın nemətinə vuruldun.

Xəzinəyəm, amma ki, harun kisəsində yox,

Səninlə olmasamda, uzaqda deyiləm çox.

Ona çox qulaq asdı mənim nitq bülbülüm,

Nəfəsini duyunca utandı, susdu könlüm.

Ustad – könül xacəsi təzələdi əhdimi,

Fələklərə ucaldı sayəsində Nizami.

Qalmazdı riyazətdən, pəhrizdən başqa yolum,

Dedem: mende o pirdən riyazət dərsi alım.

Ədəb dərsinə keçdi o riyazət öyradən,

Məni doqquz fələyin çıxartdı çevrəsindən.

Yalnız həlqə – həlqə, əyri – dolay, çən – duman,

Fəqət, mənim ustadım sapmadı öz yolundan.

Sözü daşdan keçən pir bizimçin gürur idi,

Tanrımız olmasada Tanrıdan bir nur idi.

O pir ki cahanda mənə gözətci, hamı!

Yoxsa çəkib dərdimi, qayğıma qalardımı?

Mənim tək ədəbsizə ədəb öyrədən o pir,

Az qala qulum oldu, mənalıdır bu tədbir.

Tutdu əlimdən mənim əli çıraqlı ustad,

Gəlib çatdıq bir bağın ətəyinə xeyli şad.

Ətəyimi arıtdıkədər tikanlarında,

Gülə qərq etdi məni gül nəfəsli o insan.

Açıq deyim: bir yarın rayihəsi, Nəsimi

Mənə ürək, can verdi İsa nəfəsi kimi.

O şey ki təklikdə heç bir kəs tapa bilməz,

Bircə nəfəsdə tapır onu iki həmnəfəs.

Mətanət meydanında kimlər tutdu gör səfi,

Əvvəlcə Peyğəmbərlər, sonra şairlər səfi.

Şair ilə Peyğəmbər – bir nigarın məhrəmi,

Peyğambərlə şair haqq, qalanlar haqq görkəmi.

O gecəni vəsf edib mən ki qələm çalmışam,

Ondan ədəb, mərifət, ondan ibrət almışam.

Görüm düşgün çağında yol göstərən kimim var?

Allahın mərhəmətinə kim məni ulaştırar.

Tanrı ərənlərinin ədlindən qorx, adil ol,

Gecə faryad oxları yağar başıma bol – bol.

Kimdədir qeyrət, himmət? Tanrı ərənlərində

Sıxıştırma mərdləri, güdrət var əllərində.

Duy pərdə ardındakı Tanrı ərənlərini,

Pərdəli saxladılar sənin hər cür sirrini.

NİZAMİ GƏNCƏVİ.

NİZAMİ GƏNCƏVİDƏ-RUHUN ALLAHA YÖNƏLMƏSİ, QOVUŞMASI.

Sidrdə əyləşənlər ona sarı can atar.

Onun darvazasını döyür ərşə çıxanlar.

Dərgahına gələndə özümüzü itirdik,

Sənin səxavətinə böyük ümid gətirdik.

Karvan sovuşur, baxın, bizsə qalmışıq geri,

Kimsəsizlər kimsəsi, atma kimsəsizləri.

Onun can qəfəsində uçan qanadlı quşdu,

Can qəlibi qəlbindən xeyli yüngül olmuşdu.

Can qəfəsilə birgə onun könlünün quşu,

Uçdu dunya turundan, nə gözəldir uçuşu.

Addım – addım can atır sanki, yar nəfəsinə,

Allah çəkir onları vüsal məsafəsinə.

Firuzə qübbələrdən çıxdı yeddinci qata,

Əl - əl gəzən qül kimi çatdı ilahi taxta.

Qolsuz bir köynəkmidir Sidr ağacı əyninə?

Ərşin yaxası dəyir onun əl - ətəyinə.

Üzgün yoldaşlarını yormuşdu göy yolları,

Bükülüb qanadları, qırılmışdı qolları.

Ərşin son nöqtəsində yolculuq başa çatdı,

Ürək, can işləri də cana, ürəyə yatdı.

Hansı yerdən gəlibsə, həmən yerə çapdı ruh,

Xəyal tapa bilməyən bir gözəllik tapdı ruh.

Addım – addım yürüdü, mənzilə ilk çatdı O,

Göylərin libasını əynindən çıxartdı O.

Mənliyindən keçincə, tapdı – arzu kamını,

İlahi mərtəbədə aldılar salamını.

Bizim bu viran kəndə gəlincə bir işarət,

Sənin ruhun, Adəmin cismi yurdu imarət.

NİZAMİ GƏNCƏVİ.

NİZAMİ GƏNCƏVİDƏ-YARADILIŞ və 3 VÜCUD.

And olsun ki; Biz insanı, "hamein mesnun olan salsalinden" (standart insan şəkli verilmiş və orqanik çevrilməyə uğramış salsalinden) yaratdıq. HİCR – 26.

Nəfsə və onu (7 addımda ahsansaya çevriləcək şəkildə) sevva edənə (dizayn edənə) (and olsun) ŞƏMS – 7.

Sonra (Allah), onu dizayn etdi və onun içinə (vəchin, fizika bədənin içinə) ruhundan üfürdü və sizlər üçün səmi (eşitmə həssası), basar (görmə həssası) və fuad (idrak etmə həssası) etdi. Nə qədər az şükr edirsiniz. SƏCDƏ – 9.

Torpaqdan yaratdın mayəmi mənim,

Torpaqdan yem aldı bütün bədənim.

Qovdu şirin yuxunu göz pərdəsi dalına,

Can köynəyi geydirdi bədənin zülalına.

Ürək cannın önündə paklığıyla öyünər,

Ancaq onun yanında “adi Torpağam” deyər.

Ruhumun pəncərəsi – açıq, aydın bir səhər,

O günəşin yanında ərş zərrəyə bənzər.

Sözdən bir səs, bir nəfəs gəlməmiş... inan mənə:

Can girmədi palçıqdan xəlq olunmuş bədənə.

Bu xilqətin siniri, səddi – onun bazarı,

Varlığıda Allahın saflıq, qüdrət axarı.

Sən bizə ruh verən günəşsən artıq,

Daima parlasan biz də solmarıq.

Tanrı, varlığının gözəlliyindən,

Bütün kainata zinət vermisən.

O gün ki torpağını töküp də, islatdılar,

Bir az iksir (atlat) atdılar, can mayası qatdılar.

Tanrı öz kərəmini, öz feyzini çoxaltdı,

Dənizindən sahilə parlaq bir dama atdı.

Təslim eyləyə bilsən nəfsini iradənə,

Öz mülkün bil cənnəti, halaldır cənnət sənə.

NİZAMİ GƏNCƏVİ.

NİZAMİ GƏNCƏVİ.

NİZAMİ GƏNCƏVİ.

NİZAMİ GƏNCƏVİ.

NİZAMİ GƏNCƏVİ.

NİZAMİ GƏNCƏVİ.

Radyolar