Hidayət.

   -4/NİSA-175: Fə əmməlləzinə amənu billah vadaysamı bihi fə sə yudhiluhum fi rəhmətin minhu və fadlin və yəhdihim iləyhi siradan mustəkima (mustəkimən).

   -3/ALİ İMRAN-73: Və la tumunu mütləq li məhrum təbia dinəkum, kul innəl huda hudallahi ən uda əhadun mislə ma utitum əv yuhaccukum ində rabbikum, kul innəl fadla bi yədillah(yədillahi), yu'tihi məhrum yəşa'(yəşau), vallahu qəyyumun alim(alimin).

   -2/BƏQƏRƏ-120: Və lən tərdə ankəl yahudu və lan nasara hətta təttebia millətehum, kul innə hudallahi huvəl huda, və lə inittəbada əhvaəhum ba'dəlləzi caəkə minəl əlmi ma ləkə minallahi min vəliyyin və la nasir(nasirin).

    Bu həyat, bir gün sona çatacaq. Adamın həyatı bir gün sona çatacaq. Sona çatdığında,insane ölür. Ölümü gətirən mələklər, Əzrail (ə.s) və onun ətrafındakı köməkçiləridir. Gəlirlər və kontağı bağlayarlar. O adamın bədənindəki milyonlarla mitoxondri, artıq elektrik enerjisi çıxara bilməz hala gələr. Çünki kontakt bağlanılmışdır. Enerji çıxarıla bilməyincə, bədəndəki bütün funksiyalar elektrik enerjisi ilə funksional halda olduqları üçün enerji tükəndiyində, artıq funksiyalarını əda edə bilməzlər (vəzifələrini reallaşdıra bilməzlər). O zaman beyindən başlayan bir ölüm bütün bədənə yayılar. Adam bir anda ölməz və nəticədə ölüm hadisəsi bədənə gəlir. Ölüm, bədənin maqnetik sahəsini itirməsi halıdır.

   Bədənin (+) maqnetik sahəsi - ruhu, (-) maqnetik sahəsi - nəfsi özünə çəkən bir xüsusiyyətdədir. Bu xüsusiyyət səbəbiylə ruh və nəfs, fiziki bədənə daim mərbud (əlaqəli) vəziyyətdə olarlar. Bu halda ruha Allahu Təala bir səlahiyyət vermişdir. Dilədiyi an ruh bədəndən ayrıla bilər amma bu ayrılması, Allah`a dönüşü reallaşdıra biləcək olan bir ayrılıq deyil. Ruh bədəndən ayrılar, dilədiyi yerə gedər amma təkrar dönüb o fiziki bədənimizə girmək məcburiyyətindədir. Ruhumuz bədənimizdən ayrıldığında biz insanlar, onu hiss edə bilmərik. Ruh bədəndən ayrılar, dilədiyini edər, dilədiyi yerə gedər, təkrar dönər. Heç bir günahın işlənməsində ruhun o günahda iştirak etməsi söz mövzusu deyil. Günahı, fiziki bədənimizlə nəfsimizin fəlakətləri işlərlər. Nəfsin fəlakətləri günaha istiqamətlidir. Hirs, kin, qısqanclıq, həsəd, üsyan. Hər birisi ayrı bir baxımdan bizi Allah`ın qadağalarını işləməyə, Allah`ın əmrlərini yerinə yetirməməyə istiqamətləndirməyə çalışarlar.

   Beləcə ya bir əmrin tapdalanması ya da bir qadağanın işlənməsi, bizi günah adı verilən bir müəssisəyə çatdırar. Arxasında yalnız nəfsimiz vardır və fiziki bədənimizin nəfsimizə uyğun gələrək bu səhvi işləməsi vardır. Elə isə nəfsimiz (fəlakətlərlə mücəhhəz olan bu bədənimiz), Allah`ın əmrlərini əsla yerinə yetirməyi istəməz, qadağan etdiyi hərəkətlərin də hamısını işləmək istər. Çünki fəlakətlər bu mahiyyətdə yaradılmışdır. Elə isə, sevimli qardaşlarım, ruhumuz ürəyi istədiyi an bədənimizi tərk edər, dilədiyi yerə gedər və təkrar geri dönər (bədənə təkrar girər). Nə bədənimizə girdiyini, nə bədənimizdən çıxdığını hiss etməmiz söz mövzusu deyil. Günah işlədiyimiz zaman, ruhumuz bədənimizdən mütləq olaraq ayrılar, günahda iştirak etməz. Belə bir mühitdə, təkrar Allahu Təala ruha o səlahiyyəti vermişdir. Allahu Təala Səcdə Surəsinin 9. ayəti kəriməsində ruh üçün belə buyurmaqdadır:

   -32/SƏCDƏ-9: Summə səvvahu və nəfəha fihi min ruhihi və cəalə ləkumus səma vəl əbsare vəl əf'idəh(əfidətə), kalilən ma təşkurun(təşkurunə).

   "Biz insana ruhumuzdan üfürdük, sonra ona fuadlar verdik (görmə, eşitmə və ürəkdəki idrak etmə xüsusiyyətlərini, fuadlarını verdik)." Allahu Təala burada "əfidət" deyir, fuadlar. Görmə, eşitmə və idrak etmə xüsusiyyətləri verilmiş insana. Amma ruh üfürülmüşdür. Elə isə üfürülən bir ruhumuz, dizayn edilən (səvva edilən) nəfsimiz, yaradılan (xəlq edilən) bir fiziki bədənimiz vardır. Allahu Təala Adəmi (ə.s) yaratmış, xəlq etmişdir. O`nun qabırğa sümüyündən Hz. Həvvanı (Həvva anamızı) yaratmış və bütün insanlar onlardan törəmişlər.  

   Elə isə hidayət Allah`a aid olan, bizdə bir əmanət olan ruhumuzun bizdən ayrılaraq Allah`a geri dönməsi əməliyyatının adıdır. Bilərək, istəyərək, insanoğlu Allah`a ruhunu çatdırmağı Allah`dan tələb edərək bunu reallaşdıracaq. Allah`ın sözü vardır: Kim, Allah`a çatmağı yəni hidayətə çatmağı diləsə, o adam mütləq Allah`ın Zatına Allah tərəfindən çatdırılar. Bunun adı hidayətə çatmaqdır. Biz insanlar Allah`a çatmağı dilədiyimiz anda hidayət üzrəyik. 3cü pillədə insanoğlu Allah`a çatmağı diləyər. Və ya diləməz, ömür boyunca 2ci pillədə qalar, gedəcəyi yer də cəhənnəm olar. Amma diləsə, hidayət başlamışdır. Hidayətin başlanğıc nöqtəsindəyik amma dəlalətdən xilas olduğumuz qətidir. Bir insanın dəlalətdən xilas olduğu nöqtə, Allah`a çatmağı dilədiyi nöqtədir. Allahu Təala buyurur ki:

   -30/RUM-31: Munibinə iləyhi vəttəkuhu və əkimus salata və la təkini minəl muşrikin(muşrikinə).

   -30/RUM-32: Minəlləzinə fərraku dinəhum və kani şiyəa(şiyəan), kullu hizbin bima lədəyhim ferihun(ferihunə).

   Allah`a çatmağı diləyən hər kəs artıq dəlalətdən xilas olmuşdur və hidayət üzrədir. Həm də təqva sahibi olmuşdur. Amma Allahu Təala: "Diləməyənlər hidayətdə deyil." deyir. Yunus Surəsinin 45. ayəti kəriməsində buyurur ki:

   -10/YUNUS-45: Və yəvmə yahşuruhum kə ən ləm yəlbəsu mutlək saatən minan nəhari yətəarəfunə bəynəhum, kad hasirəlləzinə kəzzəbu bi likaillahi və ma kani muhtədin(muhtədinə).

  " Allah`a çatmağı diləməyən heç kim hidayətdə deyil. Diləsəydi hidayət üzrə olacaqdı, hidayətə çatmış olmayacaqdı amma hidayət üzrə olacaqdı. Diləyər diləməz dərhal Allahu Təaladan ona köməklər yağmağa başlar və bu adam 14. pillədə mürşidinə Allahu Təala tərəfindən çatdırılar. 12 lütfkarlıqla o adam mürşidinə çatar: 1. O adamın görməyən gözləri açılmışdır. 2. Eşitməyən qulaqları açılmışdır. 3. İdrak etməyən ürəyi açılmışdır. 4. Görmə xüsusiyyəti açılmışdır. 5. Eşitməxüsusiyyəti açılmışdır. 6. İdrak etmə xüsusiyyəti açılmışdır. 7. Ürəyə ihbat qoyulmuşdur. 8. Allah, o adamın ürəyinə çatmışdır. 9. Ürəyini Allah`a çevirmişdir. 10. Sinəsindən ürəyinə nur yolu açılmışdır. Elə isə hidayət ilə əlaqədar bir ayəti kərimə burada dövrəyə girir.

   -6/ƏN'AM-125: Fe məhrum yuridillahu ən yəhdiyəhu yəşrah sadrəhu lil islam(islami), və məhrum yurid ən yudilləhu yəc'al sadrəhu dayyikan haracən, ke ənnəma yassa'adu fis səmasi, kəzalikə yəc'alullahur ricsə alalləzinə la yumunun(yumununa).

  Hacət namazını qildıqdan sonra da mütləq mürşidini (adam kimə çatacaqsa) görər. Allahu Təala onu mürşidinə çatdırar. Allahu Təaladan o günə qədər 12 lütfkarlıq gələr,bu adam mürşidinə tabe olduğu o nöqtədən etibarən 7 nemət alacaq. Bu nemətlər, hidayətin 2ci hissəsinin mükafatıdır. Hidayətin 1ci hissəsi, Allah`a çatmağı diləməkdir, 2. hissəsi, mürşidə çatmaqdır. İnsanın başının üzərinə dövrün imamının ruhu gəlir. O adamın ruhuna bədəndən ayrılıb Allah`a çevrilin, Allah`a mülaki olma gününün (yəvm'ət talağın) gəldiyi əmri verilər. Kim tərəfindən? Dövrün imamının ruhu tərəfindən. Ruh bədəndən ayrılar. Dövrün imamının ruhu, adamın başının üzərinə gəlib yerləşər.

  -58/MUCADƏLƏ-22: La təcidu kavmən yumununa billah vəl yəvmil ahiri yuvaddunə məhrum haddallahə və rəsuləhu və ləv kani abaəhum əv əbnaəhum əv ihvanəhum əv aşiretəhum, ulaikə kətəbə fi kulubihimul imana və əyyədəhum bi ruhin minhu, və yudhiluhum cənnatin təcri min tahtihal ənharu halidinə fiha, radıyallahu ənhim və radu ənhi, ulaikə hizbullah(hizbullahi), ə la innə hizballahi humul muflihun(muflihunə).

    Həqiqətən Allah`ın tərəfdarları, onlar felaha çatanlar deyilmi? Adamın bütün günahları tabeliklə savaba çevrilər. Allahu Təala buyurur ki:

   -25/FURKAN-70: İlla məhrum tabə və amenə və amilə amələn salihan fə ulaikə yubəddilullahu səyyiatihim hasənat(hasənatin), və kanallahu gafuren rəhmə(rahimən).

  O adamın fiziki bədəni fəlakətlər qarşında güclənməyə başlar. Niyə güclənər? Çünki o adam nəfs təzkiyəsine başlar. Ürəyinə iman yazılmışdır. O adam zikr edər. Zikr quruluşun tərəfindən Allah`ın qatından gələn rəhmətlə fəzl və rəhmətlə salavat nurlarından fazıllar, nəfsin ürəyinə çatar və oradakı iman sözünün cazibə qüvvəsinə qapılaraq ürəyin divarına yapışar. Bu, ürəyin nurlar tərəfindən işğala başlamasının başlanğıc nöqtəsidir. 2% rəhmətdən sonra artıq o ürəyə 98%ə qədər çatacaq olan fazıllar yerləşməyə başlar. Bu hadisə olarkən, adamın mürşidə çatıb tabe olduğu anda ruh bədəni tərk edər, Allah`a doğru bir səfər edər.

   Ruhun bədəni tərk etməsi, vüslata çatma mövzusundakı bir yeni başlanğıcdır. Ruh, Allah`ın Zatına çatacaq və Allah`ın Zatında yox olacaq. Bədəndən ayrılan ruh, dövrün imamının dərgahına çatar. Oradan karvan halında yuxarıya doğru bir yüksəlmə başlar. Nəfsinin ürəyindəki hər 7% nur təcrübəsi ilə o adamın ruhu, Allah`a doğru 1, 2, 3, 4, 5, 6 və 7ci göy qatlarını bir-bir aşacaq. Hər səfərində yenidən 7% nur təcrübəsinin o adamın ürəyində meydana gəlməsi lazımdır. Elə isə sevimli qardaşlarım, belə bir xüsusun reallaşa bilməsi gördük ki, adamın Allah`a çatmağı diləməsiylə bədənə gəlir.

  Mürşidinə çatdığı zaman o adamın ruhu bədəndən ayrılar. Çatmazsa, ruhun bədəndən ayrılması mümkün deyil. Allah`a doğru səfəri də hidayətə çatması da mümkün deyil. Allah`a çatmağı diləmək yoxsa hidayət də yoxdur, hidayət başlamamışdır. Heç kim öz-özünə ruhunu Allah`a çatdıra bilməz. Mütləq Allah`a çatmağı diləməsi, mütləq mürşidinə çatması lazımdır. Mürşidinin qarşısında keçən bir tabelik mərasimindən sonra, ruhunun bədəndən ayrılması və Allah`a doğru yola çıxması söz mövzusudur. Ruh yola çıxdıqdan sonra, nəfsin ürəyindəki fazılların hər 7% artımına paralel olaraq bir göy qatı yüksəlmək surətiylə, digər ruhlarla birlikdə 7ci göy qatına çatar. 7ci göy qatında 7 aləm aşar. Ən son zikr hüceyrələrinə gəlir. Zikr hüceyrələrində özünə düşən vəzifəsinii yerinə yetirmək surətiylə Allah`ın Zatına çata biləcək olan bir nöqtəyə gəlir və Sidrətül Müntəhaya çatar. Bura Endi İlahinin ən yüksək nöqtəsidir. Oradan Allah`ın Zatına yüksələr və Allah`ın Zatında yox olar. Allah`ın Zatına yüksəlməsi, Allah`ın Zatına çatması və Allah`ın Zatında, vəchində yox olması söz mövzusu olar. Allahu Təala Rə'd Surəsinin 20, 21 və 22ci ayələrində deyir ki:

   -13/RA'D-20: Elləzinə yufunə bi ahdillahi və la yankudunəl misak(misaka).

  -13/RA'D-21: Vəlləzinə yasilunə ma əmərallahu bihi ən yusalə və yahşəvnə rabbəhum və yəhafunə suəl hisab(hisabi).

  -13/RA'D-22: Vəlləzinə sabərubtigaə vəchi rabbihim və əkamus salata və ənfəku mimma rəzaknahum sirrən və alaniyətən və yədrəunəbil hasənətis səyyiətə ulaikə ləhim ukbəd dar(daru).

  Hidayətlər bir-biri arxasından bir hidayət cəmiyyəti nəticəsində çatılar. Bir-biri arxasından hidayətlər reallaşar: ruhun, vəchin, nəfsin və iradənin hidayəti. Hamısının bir-bir Allah`a təslimi söz mövzusudur. Ra'd Surəsinin 20, 21 və 22ci ayələrindəki vəziyyətə baxırıq. Adam belə edərək iradəsini Allah`a təslim edərək, iradəsini Allah`a verdiyi müqaviləsini pozmamış olur, yerinə yetirmiş olur. Amma iradənin müqaviləsinin əvvəlində ruhun müqaviləsi vardır. Ruh, Allahu Təalaya o adam həyatdəykən çatılacağına dair əzəldə Allah`a yəmin vermişdir. Bu yəmin etibarilə Allahu Təala: "Onlar yəminlərini pozmazlar." ifadəsindən sonra deyir ki: "Və onlar Allah`ın Allah`a çatmasını əmr etdiyi şeyi Allah`a çatdırarlar." Rə'd Surəsinin 21ci ayəti kəriməsi bunu söyləyir. Sonra da, "Onlar pis hesabdan qorxarlar və Allah`ın əmrini yerinə yetirərlər. Onlar səbirlə Allah`ın Zatını diləyənlərdir. Onlar pis hesabdan qorxarlar. Rəblərinə qarşı huşu duyarlar." deyir. Yəni Allah`a çatmağı diləmə huşusu, ruhunu Allah`a çatdırma huşusu, daha sonra fiziki bədəni, nəfsi və iradəni Allah`a təslim etmə huşusu, hamısı bir-birinin arxasından gələcəkdir. Hər biri ayrı bir hidayəti meydana gətirmək üzrədir.

   Elə isə sevimli qardaşlarım, nə vaxt bir insan bu istiqamətdə bir səyin sahibi isə, səyin sahibi olduğu andan etibarən o adam hidayət üzrədir. Ruhun Allah`a çatması 3cü hidayəti amma 1ci təslimi ehtiva edər. Ruh, 21-ci pillədə Allah`ın Zatına çatar. Allahu Təala Şura Surəsinin 13cü ayəti kəriməsində bunu söyləyirdi:

  -42/ŞURA-13: Şərəa ləkum minəd dini ma vassa bihi nuhan vəlləzi əvhayna iləykə və ma vassayna bihi ibrahimə və musa və isa, ən əkimud dinə və la tətəfərrəku fih(fihi), kəburə əlal muşrikinə ma təd'uhum iləyh(iləyhi), allahu yəctəbi iləyhi məhrum yəşau və yehdi iləyhi məhrum yunib(yunibu).

  "Allah dilədiyini Özünə seçər və onlardan kim Allaha yönəlsə, Allah onu Özünə çatdırar. Yəni Allah onu hidayətə çatdırar." Allah`a çatmağı diləyən insanların bir gün Allah`ın Zatına çatmaları söz mövzusu olar. Belə bir faktın reallaşması insan üçün Allah`ın bir lütfüdür.

   Sevimli qardaşlarım, bir insanın ruhunun Allah`a çatmasına qədər keçəcək zaman aralığında, Allahu Təala o adama kömək etməyi zəmanət etmişdir. Kim Allah`a çatmağı diləsə (hidayətə çatmağı diləsə), Allah onun ruhunu Özünə çatdırmağa və onu hidayətə çatdırmağa zəmanət verər. Əgər Allah ona 6-7 aylıq bir ömür vermişsə, mütləq olaraq Özünə çatdırar. Verməmişsə, adamın həyatını nə qədər davam etsə oraya qədər gedər. Amma bu adam yenə Allah`a çatmağı dilədiyi an, onsuz da cənnətə layiq olmuşdur. Allah`a çatmağı diləyən adamın gedəcəyi yer 1ci qat cənnətdir amma mürşidə çatan 2ci qat cənnətin, ruhunu Allah`a həyatda ikən çatdıran adam 3cü qat cənnətin sahibi qılınar.

   Elə isə Allahu Təalanın hidayət adı verilən bir mexanizmi vardır. Hidayəti adamın tələbi üzrə reallaşar. Adam yalnız Allah`a çatmağı dilədiyi təqdirdə hidayət üzrə olar. Çağımız hidayət çağıdır, sevimli qardaşlarım. Doğru yol adı ilə mahiyyəti dəyişdirilən və əsrlər əvvəlində unudulan (500 ildir unudulan) bir hidayət anlayışı, Allahu Təalanın bizə öyrətməsiylə, artıq hər kəsin mütləq öyrənməsi lazım olan bir nöqtəyə gətirilmişdir.

   Allah`a sonsuz həmd və şükr edirik ki, Allahu Təala bizə hidayəti öyrətdi. Sevimli qardaşlarım, unutmayın, bizdən başqa heç kim hidayətin nə olduğunu, Quranda hansı ayələrdə iştirak etdiyini söyləyə bilməmişdir. Anlayış əsrlərcə əvvəl unudulmuşdur. Sevimli qardaşlarım, bu məzmunda Allahu Təalanın dizaynı, hidayəti mütləq olaraq əmr etmək şəklindədir. Allahu Təala hər kəsin hidayətə çatmasını mütləq olaraq üzərlərinə fərz etmişdir. Hər kəsin hidayətə çatması, Allah`ın təməl əmridir. Allahu Təala buyurur ki:

   -39/ZUMƏR-54: Və ənibu elə rabbikum və əslimu lehi min kabli ən yə'tiyəkumul əzabu summə la tunsarun(tunsarunə).

  -89/FƏCR-28: İrcii ila rabbiki radiyətən mardiyyəh (mardiyyətən).

  -51/ZARİYAT-50: Fə firru ilallah(ilallahi), əni ləkum minhu nəzirun mubin(mubinun).

  -73/MUZZEMMİL-8: Vəzkurismə rabbikə və təbəttəl iləyhi təbtila(təbtilən).

   Elə isə hidayət – Allah`a çatmağı diləməkdən başlayan və Allah`a ruhun, vəchin, nəfsin və iradənin təslimi ilə davam edən bir silsilə içində, 28 pillədə tamamlanan bir bütündür.

4 hidayəti də Allahu Təala üzərimizə fərz etmişdir. Ruhumuzu Allah`a təslim etsək- 22ci pillədəyik. Fiziki bədənimizi Allah`a təslim etsək - 2ci təslim, 2ci hidayət – 25ci pillədəyik. Nəfsimizi daimi zikrə çataraq Allah`a təslim etsək – 26cı pillədəyik. İradəmizi Allah`a təslim etsək – 28ci pillənin 4cü addımındayıq.

    Beləcə bütün təslimlər və hidayət də tamamlanar. Bundan 14 əsr əvvəl bütün səhabə hidayətin bütününə çatdılar, irşad mövqesinə təyin edildilər. Tövbə Surəsinin 100. ayəti kəriməsi bunu ifadə etməkdədir:

   -9/TÖVBƏ-100: Vəs sabikunəl əvvəlinə minəl mühacirinə vəl ənsarı vəlləzinəttəbəuhum bi ihsanin radiyallahu ənhim və radu ənhi və əaddə ləhim cənnatin təcri tahtihal ənharu halidinə fiha əbədə, zalikəl fəvzul əzm(əzmi).

  " İstər ənsar olsun (Mədinədəki köməkçilər), istər mühacirin (Mədinədən köç edənlər) ikisinə də mütləq olaraq tabe olunmuş və hamısı irşad mövqesinin sahibi olmuşlar. Hidayətin bütününü reallaşdırmışlar.

   Allah`a sonsuz həmd və şükr edirik ki bir Allah söhbətində sizlərlə hidayət anlayışını danışmağı Allahu Təala nəsib etdi. Allahu Təalanın hamınızı həm cənnət səadətinə həm dünya səadətinə çatdırmasını Uca Rəbbimizdən diləyərək sözlərimizi inşaallah burada tamamlayırıq.

                                      Allah Dostu I.I.A.M